Rencontre de la population de Bocaranga - la situation d'aujourd'hui

RAPPORT DE LA GRANDE RENCONTRE SUR LA PAIX

TENUE A BOCARANGA LE 17/02/14

Lieu : Centre Culturel « PADRE FELICE » de Bocaranga

A l’Ordre du Jour :

         1) La relation Anti-balaka et la population,

         2) La relance économique,

         3) La réconciliation,

         4) Divers.

Etaient conviés(ées) à cette rencontre

         La Mairie : le maire, l’adjoint au maire, le secrétaire, le comptable,

         Les Chefs des quartiers : 6 chefs de groupe (ayant sur eux des chefs de quartier),

         Santé : Le Médecin chef,

         Education : Le chef de secteur scolaire, le Proviseur du lycée, les Directeurs d’écoles, 2 surveillants du Lycée, les professeurs, la Directrice de l’école privée, la Directrice du collège privé

         ONG: Le chef d’Antenne DRC,

         Eglises: Les Pasteurs de toutes les Eglises locales de Bocaranga,

         Opérateurs économiques :

                   - Commerçants/Commerçantes,

                   - Délégué des Taxi-moto,

                   - Les transporteurs,

Jeunesse : Le président de la Jeunesse,

Force : - Un Brigadier de la Police,

Les Responsables des Anti-Balaka

Réseau Téléphonique :

          - MOOV

         - Télécel

Communauté des Sœurs de la Charité : La responsable et les autres sœurs

Communauté des Prêtres : Le Père Curé et les autres Prêtres.

La partie civile : Certaines personnes influentes.

N.B : En plus de ces responsables Politico-Socio-Administratives une forte population était présente composée de 402 personnes, donc au total 600 personnes.

         Après la présentation du but de la rencontre par M. Apollinaire HENDAL, le Responsable du Centre et le modérateur du jour, le P. Robert WNUK, le Curé de la Paroisse de Bocaranga a fait un bref aperçu sur l’ensemble de l’ordre du jour pour permettre le bon sens des thèmes et l’orientation des discussions.

         Par rapport au 1^er thème sur la relation entre Anti-Balaka et la population, le constat d’une manière générale est que le fait de poursuivre les SELEKAS est un acte de bravoure et le sens du patriotisme. Mais ce sens du patriotisme se perd du moment où les exactions sont énormes sur le plan pillage, destruction, vols, détournement des biens et autres. C’est une remise en cause de nos propres efforts et de notre engagement pour notre propre paix. Cela parce que beaucoup de faux Anti-Balaka constitués des voleurs, brigands ont intégré le groupe faute de structure et d’organisation

         Suite à des discussions et des observations beaucoup plus négatives, les participants aussi bien les responsables des Anti-balaka  pris la résolution de :

                   - Mettre en place un groupe restreint des authentiques Anti-Balaka et dans un camp précis,

                   - Arrêter le recrutement anarchique et désordonné des nouveaux,

                   - Ressortir du groupe les enfants Anti-Balaka,

                   - Laisser la latitude de résolution des litiges au Commissariat, les Chefs des quartiers et la Mairie,

                   - Enlever les barrières inutiles pour permettre la circulation,

             - Les responsables doivent strictement interdire l’entrée avec les armes des éléments dans l’enceinte de l’hôpital.

                  - Les responsables doivent confectionner pour les éléments des brassards pour leur identification par rapport aux faux Balaka.

         Concernant le point sur la relance économique, des techniciens en matière de développement et de l’économie ont donné quelques points de réflexion pour orienter la discussion car la guerre de l’économie est très importante pour la survie et le développement de l’homme et la société.

         Discussion faite, il en ressort que le gros du problème reste la sécurité qui empêche l’aller et le retour des opérateurs économiques. Aussi la situation de Bang (frontière de la RCA avec le Cameroun et le Tchad) indispensable pour aller à Mbaimboum dont la SELEKA est encore là.

         Après analyse, il a été décidé que :

         - Les Transporteurs doivent sortir pour commencer certaines routes surtout Bouar et Bozoum, et Ngaoui.

         - Les Taxi-moto doivent commencer la circulation,

         - Ceux qui font les petits commerces sortent pour étaler.

         Enfin au troisième point, sur la réconciliation, il a été observé que parmi les musulmans qui sont exilés, il y’a les musulmans-centrafricains nés et grandis en RCA. Aussi, il y’a des musulmans francs qui ne s’étaient pas ingérés dans la situation SELEKA. Alors comment y réfléchir ?

         Suite à des discussions, les participants ont ressortis que :

         - Jusqu’aujourd’hui, les musulmans continus de sortir du pays,

         - Par rapport à la situation géographique de Bocaranga, les musulmans difficiles risquent de faire irruption sur Bocaranga, surtout que Bang n’est pas encore débraillé,

         - Aussi, pour les participants cela doit être d’abord une initiative sur le plan nationale. Pour ces raisons, c’est trop tôt de parler du retour et de la réconciliation avec les musulmans.

         A la fin des discussions, comme il a été prévu, le Maire est intervenu pour donner son point de vue sur tout ce qui a été observé. Dans son allocution, il a noté que le fait qu’il a pris du recul est dû aux exactions et les menacent de certain Anti-Balaka mal intentionné à son égard, suite à des choses qu’il a vécu. Mais il a pris la résolution de sortir et d’ouvrir la Mairie à partir de Mercredi 19/02/14.

         Il a soutenu les résolutions prises par rapport aux Anti-Balaka et a fait savoir qu’il va s’évertuer pour rencontrer personnellement les responsables de ceux-ci.

Celui-ci a aussi encouragé les opérateurs économiques à la relance économique.

         Les participants ont été satisfaits et très contents de cette rencontre qui leur a permis de faire le tour de tout ce qui était passé et de se prononcer. Ils souhaiteraient une autre pareille après un mois, pour revoir la suite des résolutions prises, pour permettre de réorienter les choses.

Divers :

         - Le chef d’Antenne Télécel a donné son mécontentement par rapport aux menaces des Anti-Balaka, ce qui l’empêche de prolonger les heures de communication pour ses clients à partir de 19h,

         - Le Chef de Secteur de l’Alphabétisation des Adultes à noter l’importance de l’éducation, condition siné qua num pour le développement et la paix, cela parce que la fréquentation du centre est moindre. Il a sollicité une journée de prière d’action de grâce en mémoire de la grande journée de prière pour la paix tenue au mois de Septembre 2013 au centre.

         - Le Chef de Secteur Scolaire et les Directeurs (ces) des écoles ont souligné que la reprise des activités pédagogiques est conditionnée à la sécurité.   

         La rencontre a démarré à partir de 8h45 pour finir à 11h45mns.

Robert

Wojsko francuskie w Bocaranga

Okoł 14-tej pojawił się na niebie helikopter wojskowy. Kręcił się i kręcił i wreszcie stanął na boisku przed misją. Sporo zamieszania, Bocaranga w poruszeniu. Ci, którzy wyjechali z Bouar dziś rano, już dojechali do nas. Jest 6 samochodów, jeden helikopter, razem 22 żołnierzy francuskich misji Sangaris. Są na misji rozpoznawczej, mają zostać do piątku. Jutro spotkania z ludźmi. Miejmy nadzieję, że dodadzą odwagi ludziom, szczególnie policjantom i żandarmom w naszym mieście.

 

 

  

 

 

Robert

...lepiej późno niż wcale...

Spotkanie ludności z Bocaranga – 17.02.2014

Od kilku tygodni Bocaranga popada w ruinę, staje się wioską. Dlaczego? AntyBalaka po przegonieniu exSeleka zaczęła obrabowywać miasto. Prawdziwa AntyBalaka powoli powraca do swoich domów, niektórzy z nich pojechali jeszcze walczyć z exSeleka w okolicach Ngaoundaye, w Bang i Mbere przy granicy z Kamerunem. I pojawili się fałszywi AntyBalaka, podszywając się pod wyzwolicieli, przewieszając sobie macztetę przez ramię i biorąc do ręki jakiś tam karabin, często niesprawną broń myśliwską. Często wśród nich można spotkać tych, którzy od zawsze trudzili się łatwym łupem, rzezimieszkowie, drobni i więksi złodzieje, pospolici bandyci i liczący na łatwą zdobycz drobni przestępcy. Zaczęli oni terroryzować bardziej lub mniej mieszkańców Bocaranga. Od niektórych brali pieniądze, mówiąc, że na naboje, inni oddawali się zdejmowaniem dachów z posiadłości w dzielnicach muzułmańskich. Początkowo kilka, później kilkanaście, a teraz nawet kilkaset domów jest bez dachu, nie ma już blachy i drewna na murach. Bocaranga, jak mówią, została podzielona na dwie części, jedna przed Haoussa, i druga za. Po środku miasta, w ruinach rozszabrowanych domów w porze deszczowej będzie rosła trawa. Czyli łąki po środku miasta. Wstyd o tym wspominać, ale tak tu piszemy naszą historię. Tak to przed kilkoma dniami zrodził się pomysł spotkania wszystkich ludzi z Bocaranga. Spotkanie z merem miasta, z tymi, którzy są odpowiedzialnymi w mieście za innych, z nauczycielami, szefami wiosek, z pastorami i naszymi katechistami. Mężczyźni, kobiety i młodzież zainteresowana przyszłością naszego miasta. Na zaproszenie odpowiedziała masa ludzi. Sala Centrum dla młodzieży nie mogła pomieścić wszystkich, było nas ponad 600 osób. Byli też AntyBalaka, szefowie z Bocaranga. Poruszyliśmy trzy ważne punkty:

1. AntyBalaka i ich obecność w Bocaranga – pośród wielu odważnych i bezineteresownych młodych, którzy walczyli z exSeleka jest coraz więcej fałszywych, korzystających z sytuacji bezprawia. To oni niszczą resztki piękna w Bocaranga. AntyBalaka mówi o zoorganizowaniu swoich bojówek, by stały się one ochroną dla ludzi i ich mienia. Trochę późno, ale lepiej niż wcale. Konkluzje: zatrzymać kradzieże, nie oddawać strzałów w mieście, zabezpieczać bezpieczeństwo ludziom, zgłaszać wszelkie kradzieże i włamania, czyli być po prostu służyć ludności. Zobaczymy co z tego wyjdzie, ale pierwsze znaki są pozytywne.

2. Relance économique – obudzić ekonomię w mieście. Chodzi o otwarcie sklepów, o handel, o przejazdy, sytuacja barier, etc. Łatwo powiedzieć, ale ciągle jet niepewnie i na razie wszyscy boją sie inwestować. W Bocaranga za rządów Seleka ukradziono ponad 50 motorów, a w okolicach około 200-cie. Chęć do pracy jest, ale czekamy na poprawę sytuacji. W Bocaranga wcześniej było około 30 samochodów ciężarowych i półciężarowych, teraz jest tyko kilka. Powoli, powoli może coś się rozkręci. Niech młodzi handlowcy i sprzedawcy objawią swoje talenty. A szkoła, pytałem się wszystkich, kiedy będzie otwarta? Jak będzie spokojniej, odpowiadają, mówię, że spokój zależy od nas, więc i szkoła powinna zacząć funkcjonować. Zobaczymy...

3. Pojednanie i rozbrojenie serc – to chyba najbardziej newralgiczny punkt naszego spotkania. Jako, że wszyscy muzułmanie wyjechali z Bocaranga, nie ma Mbororo, pod znakiem zapytania staje ich powrót. Potrzeba torchę czasu, by pewne rany się zagoiły. Zresztą domy w dzielnicach muzułmańskich są całkowicie zniszczone. Myślę, że jest dobra wola ich przyjęcia, ale trochę wody musi upłynąć...

Na zakończenie mer miasta podsumował nasze spotkanie. Może zacznie nieco działać, bo przez ostatnie tygodnie on także siedział pomiędzy trawami, a szefowie dzielnic przyglądali się jak Bocaranga upada. No cóż, wszystkim nie było łatwo. Spotkanie zakończyliśmy w samo południe, każdy spokojnie wrócił do domu. Wczoraj wieczorem na dzielnicach było spokojnie, nie widzać było AntyBalaka przechadzających się po mieście, zrywających dachy. Nie słychać było też strzałów. Dobry znak. Wczoraj po południu maiłem jeszcze radę z odpowiedzialnymi za CEB, za nasz kościół, zrobiliśmy podsumowanie wydarzeń z kilku tygodni, zaplanowaliśmy kilka wydarzeń na najbliższe tygodnie. Wieczorem, szybko, bo po 20-tej poszedłem już spać. Bogu niech będą dzięki za ten dzień.

Wczoraj wieczorem dzwonili do mnie żołnierze francuscy stacjonujący od kilku dni, że zamierzają przyjechać do Bocaranga. Dziś już ich konwój wyjechał rano z Bouar, więc powinni dojechać gdzieś na południe. Czekamy na to co zrobią, na ich obecność. Lepiej późno niż wcale...

Robert

po burzy, jak to po burzy...

Czy będzie spokojnie, nie wiadomo, od kilku dni nie mamy żadnych wiadomości o przejeżdżających kolumnach samochodów Seleka. Jaka ulga. Ludzie powoli powracają z buszu, ale dopier co odważniejsi decydują się na pozostanie na noc. Pora sucha całą gębą, a u nas burza. W końcu się skończyła, nie wiadomo jeszcze czy na dobre, ale zostaje sprzątanie. A trochę tego jest. Ponad 1000 domów spalonych, nie licząc kilkudziesięciu małych sklepików. Setki domów, któye były pokryte blachą, już są bez blachy. Pytałem kilka dni temu jednego czemu zdejmuje dach w nie swoim domu, mówił, że to na sprzedarz, aby kupić naboje do swojej strzelby. To był AntyBalaka. Mówił, że będzie szedł w kierunku Ngaoundaye, aby przepędzić siejących tam postrach exSeleka. Bujda, a dach już w połowie zdjęty.

.... mieliśmy kiedyś samochód ... w dzielnicy Bocaranga - smutny widok

AntyBalaka dzieląca łupy z Bocaranga

Jaka będzie Bocaranga, jak to się wszystko skończy??? Co pozostanie z naszego pięknego miasta. Może przydałby sie buldozer i kilka dzielnic zrównał z ziemią, chyba to najlepsze rozwiązanie, by nie spoglądać na riuny...

kilka widoków w dzielnicach w Bocaranga

W ostatnich dniach mówi się o ewakuacji polskich misjonarzy. Komu taki pomysł przyszedł do głowy. Może to i rozwiązanie, ale trzeba najpierw się zastanowić, zobaczyć o co chodzi, po co tu jesteśmy, z kim i dlaczego. Wyjechać zawsze można, łatwiej lub z przeszkodami... Jeżdże ostatnio rowerem po dzielnicach, ludzie są wdzięczni widząc, że ktoś się nimi interesuje, pyta, jak spali i gdzie, kiedy wrócili, kogoś kto dodaje im odwagi, aby rozpocząć na nowo. I to jest chyba najważniejsze. Ludzie czasmi pytają się czemu nie uciekłem, czemu tu jeszcze jestem i co robię, odpowiadam po prostu, mbi ga ti ba famille. Czas na mnie już popołudniu, temperatura 29 st, więc biorę rower i mbi gwe ti ba famille.

Robert





Dzwonnik z Notre Dame .... de la Garde - Bocaranga

Środa 29 styczeń, niespodziewana wizyta gości z Paoua (135 km od Bocaranga) z HCR (ong odpowiedzialny za uchodźcow) wraz z jednym samochodem opancerzonym żołnierzy afrykańskich – Misca. To pierwsza wizyta żołnierzy w naszym mieście. Ich przyjazd na misję wzbudził wiele entuzjazmu u ludzi, kobiety i dzieci wydawali okrzyki radości i zadowolenia.  Cel ich wizyty : zebrać informacje o Bocaranga w celu przygotowania pomocy dla uchodźców i migrantów w naszym rejonie. Robimy małe spotkanie, przychodzi też kilka partyzantow AntyBalaka. Po godzinie odjeżdżają. Zostawiają kilka kartonów pomocy dla uchodźcow (naty, siatki przeciw komarom na łóżka, koce, kilka zestawów kuchennych – garnki. Damy to tym, których domy poszły z dymem. ExSeleka w Bocaranga 17 stycznia spaliła kilkaset domów. Jak AntyBalaka zdobyła miasto spalili pozostałe kilkaset domów, w sumie 2 duzż dzielnice Belke i Haoussa i trochę Heremandji. W sumie liczba domów spalonych 939, nie licząc sklepikow. Po 2 dniach walk 17 i 18 stycznia i po ataku na naszą misję i ludzi, którzy tu się schronili mówi sie o 30 zabitych (15 exSeleka, 4 AntyBalaka, 9 cywilow). Kilkanaście osób rannych. Życie ludzkie dla niektórych nia ma żadnego znaczenia.

Piątek 31 styczeń, dowiadujemy sie o kolumnie exSeleka, która jedzie w kierunku Bouar. Później wieczorem na radiu słyszymy, ze kolumna kieruje sie w naszą stronę do Bocaranga. Noc mało spokojna, tzn, …4-ta nad ranem, może sen przyjdzie… O 23 nasz strażnik puka do drzwi, mówi, że sżychac samochody. W ciagu 15 sekund, juz ubrany i z plecakiem w ręku jestem na zewnątrz i słucham. Ryk samochodow, wiatr ? Do końca nie wiadomo. Nasłuchujemy jescze pół godziny, później znow do łóżka. Jeszcze o 2-giej to samo. Rano na radiu słyszymy, że przejechali niedaleko Maigaro, ale później nic. Ludzie z miasta, którzy powoili wracali, już tej nocy deptali po scieżkachi w buszu. Ponowny exodus. Około 10 rano zostawiamy misję i oddalamy sie. Nie wiadomo z kim możemy mieć do czynienia jak exSeleka zajadą na misję. Zostajemy jakieś 300 m za szkołą katechistów, która jest za naszym domem. Około południa wracam na misję, pusto, nie ma nikogo, czekam 2 godziny, wychodzę przed kościół, w dzielnice. Strach daje się we znaki. Nie ma nikogo. Powoli pojawiają się ludzie, mówią, ze exSeleka została zaatakowana w Bohong (75 km od Bocaranga) i rozproszona w buszu. Ulga. Ale czy to prawda? mimo wszystko bracia wracają na misje, ludzie także do swoich domów. Wieczorem uchodźców  znów pełno w szkole katechistów. Tej nocy spalismy wszyscy dobrze, no w miare dobrze.

Niedziela, 2 luty, noc spokojna, rano przygotowujemy sie do Mszy. O 7 ranio dzwonię dzwonami aby dać znać, ze będzie coś sie działo w kościele mimo, ze sytuacja jest niespokojna. O 8h00 ponownie, ludzie, niewiele ale się schodzą. O 8h15, ktoś mówi, że exSeleka jest już 20 km od Bocaranga, chce przejechać spokojnie, jak nikt im nie będzie przeszkadzał. Msza odwołana, ludzie ponownie opuszczają miasto i po pół godziny, cisza, cisza, cisza. Już wszyscy mamy dosć aller – retour...

O 9h30 widać samochody na głównej drodze, motocykle, po godzinie okazuje się, że było około 30 motocykli i około 30 samochodów pełnych exSeleka nieźle uzbrojonych. Przejechali sopkojnie. W bazie anteny telefonicznej ukradli jeszcze 2 akumulatory i telefony ludzi ładujacych swoje baterie.  AntyBalaka zatrzymują ostatni motocykl, ma pecha, który złapał gumę w środku miasta, zabieraja 2 AK i pozwalają mu odjechać. Od tygodnia jeżdzę rowerem, jak exSeleka wzięła nasz motocykl, a później okazało się, że AntyBalaka z Ngoutere maja go u siebie. Zrobiłem małą rundę po mieście. AntyBalaka z radości strzelajś, zobaczymy jak dlugo potrwa ta nasza sielanka.

Niedziela 2 luty godz 13. Sielanka trwała nie za długo. Bo prawie 2 h. Przed 12-tą przyjechał do mnie na motorze chef AntyBalaka z Bocaranga. Seleka powrociła i stojł w dzielnicy Belke i żądają zwrotu dwóch kałachów. Proszą mnie o negocjacje. AntyBalaka żądają zwrotu akumulatorów do anteny telefonicznej i telefonów. Mowię im, że raczej nie oddadzą, a sami niech im dadzą te karabiny.Proszą bym pojechał. Biorę rower i po ‘3’ mn jestem w dzielnicy Belke (około 2 km od misji). Po drodze znw pusto, kilkudziesi€ciu AntyBalaka między domami czekają na rozwój sytuacji. Wreszcie dojeżdżam, na drodze 3 samochody exSeleka, bien armées, około 30 Selekowcow, mówią po arabsku czadyjskim, niektórzy w sango. Spotykam ich szefa i jego ochroniarza. Pan po pięćdziesiątce, postawny, wygladający poważnie, jego ochroniarz przedstawia go jako generał. Może to ten sam co był w Berberati, genarał Sahad? Żądają oddania dwóch kałasznikowow. Jak tylko będą je mieli z powrotem, odjada. Wierzyć czy nie? AntyBalaka za chwilę mają je przywieźć, taka była umowa. Rzeczywiście idą w naszą stronę. Po 10 mn odjeżdżam, spotykam na drodze AntyBalaka, którzy pokazują mi 2 AK, chcą, żebym je zaniósł. Odmawiam, jeden z nich bierze je w swoje ręce i ze strachem w oczach idzie na spotkanie nieznanego. Biorę rower i teraz pod górke, przez dzielnice wracam na misje. Po 5 mn jestem w domu. Zobaczymy jak to się rozwinie, czy odjadą, raczej tak, nie bedą ryzykować nocy w nieznanym miejscu. AntyBalaka sa naprawdę liczni i bardziej uzbrojeni. Poczekamy do 15-tej, zobaczymy jak się sutuacja rozwinie i może ponownie zabijemy w dzwony. Msza dzisiejsza prawdopodobnie o 16-tej. Nasz kościół pod wezwaniem Notre Dame de la Garde. A ja jego dzwonnikiem...

dzwonnica - Bocaranga

Przed 15-tą jadę rowerem na bazę AntyBalaka, pytam się o rezultat negocjacji. Przecież mi chodzi o dzwonienie dzwonem. Mówią, że oddali im 2 kałachy, a exSeleka dali im akumulatory. Sprawdzam, sieć rzeczywiście działa. Wracam na misję i biję w dzwony, o 15h30 ponownie, już grupa ludzi czeka. Będziemy dziś dziękować, a jest za co..

Robert